Rozwód – o czym orzeka sąd w sprawie o rozwód?
W pierwszej kolejności sąd w sprawie rozwodowej bada, czy między małżonkami doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Powyższe badanie sprowadza się de facto do oceny czy między małżonkami wygasła więź fizyczna, emocjonalna i gospodarcza, jak i czy między małżonkami istnieje możliwość powrotu do wspólnego pożycia, czy też nie.
Jeżeli sąd oceni, że ww. więzi wygasły oraz, że brak jest widoków na powrót małżonków do wspólnego pożycia, wówczas sąd, co do zasady, może rozwiązać związek małżeński poprzez rozwód.
Zgodnie z przepisem art. 57 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego sąd w sprawie o rozwód ma obowiązek orzec, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Tylko wyjątkowo sąd może odstąpić od orzekania o winie, gdy zgodnie żądają tego oboje małżonkowie.
Winnym rozkładu pożycia może być jeden z małżonków lub oboje z nich, nie ma bowiem winy większej lub mniejszej. Powyższe oznacza, że jeśli każdemu z małżonków można przypisać winę, wówczas sąd ma obowiązek orzec rozwód z winy obojga małżonków.
Co do zasady o winie w rozkładzie pożycia małżeńskiego decydują takie zachowania małżonka lub małżonków, które doprowadziły do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia i które naruszały obowiązki małżeńskie.
Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonkowie posiadają równe prawa i obowiązki, obowiązani są do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli, w tym do przyczyniania się stosownie do swych możliwości zarobkowych i majątkowych do zaspokajania potrzeb rodziny.
W konsekwencji podejmowanie przez małżonka zachowań naruszających ww. obowiązki będzie mogło skutkować uznaniem go wyłącznie winnym rozwodu.
Najczęstszymi powodami przypisania małżonkowi wyłącznej winy za trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego są: zdrada fizyczna, zdrada emocjonalna, uzależnienie (np. od substancji psychoaktywnych, alkoholu), przemoc fizyczna, psychiczna, ekonomiczna, porzucenie.
Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, to sąd w sprawie rozwodowej ogranicza się wyłącznie do zbadania czy doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia oraz do ustalenia, który z małżonków ponosi winę za przedmiotowy rozkład. Nadto, jeżeli małżonkowie w toku postępowania rozwodowego dalej zamieszkują pod jednym dachem, sąd ma obowiązek rozstrzygnąć o sposobie korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania.
Postępowanie rozwodowe pomiędzy małżonkami posiadającymi wspólne małoletnie dzieci jest bardziej złożone. Sąd nie tylko musi ocenić, czy między małżonkami doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, ale musi ocenić także czy orzeczenie rozwodu nie sprzeciwia się dobru małoletnich dzieci. Gdyby orzeczenie rozwodu sprzeciwiało się dobru małoletnich dzieci, wówczas sąd nie może uwzględnić pozwu rozwodowego i winien powództwo oddalić.
Jeśli sąd dojdzie do przekonania, że orzeczenie rozwodu nie sprzeciwia się dobru małoletnich dzieci, wówczas sąd poza winą rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, w tym o miejscu pobytu dzieci. Dodatkowo sąd w wyroku rozwodowym orzeka o kontaktach rodziców z dzieckiem. Sąd może odstąpić od orzekania o utrzymywaniu kontaktów rodzica z dzieckiem, jeżeli małżonkowie zgodnie o to wniosą. Nadto, sąd orzeka w jakiej wysokości każdy z małżonków będzie obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka (alimenty). Poza alimentami na dzieci w wyroku rozwodowym może zostać zawarte także rozstrzygnięcie w przedmiocie alimentów na rzecz małżonka, jeśli małżonek zgłosił takie żądanie w toku postępowania rozwodowego oraz wykazał, że przysługują mu alimenty od drugiego małżonka.
Należy podkreślić, że zasadą jest, że w postępowaniu rozwodowym sąd nie dokonuje podziału majątku. Wyłącznie wyjątkowo sąd rozwodowy jest uprawniony do dokonania podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. W praktyce jednak podział majątku w sprawie rozwodowej nie jest spotykany.
Kancelaria Adwokacka Jakub Słomiński
Gdańsk, Al. Zwycięstwa 36/3
Filia: Czersk, ul. Ostrowskiego 16
Tel. 606-910-807
Galeria